SUPLEMENTACJA WITAMINY D W PREWENCJI ZAKAŻENIEM SARS-COV-2 i ŁAGODZENIA PRZEBIEGU COVID-19

Witamina D jest związkiem, którego podstawową funkcją jest regulacja metabolizmu kostnego oraz homeostazy wapnia i fosforu, co ściśle wiąże się z mineralizacją kośćca. Jednak na przełomie ostatnich lat przeprowadzono wiele badań in vitro i in vivo, pozwalających na rozpoznanie niekalcemicznych oddziaływań metabolitów witaminy D i potwierdzenie tzw. plejotropowego, czyli wielokierunkowego działanie witaminy D [1].

Wirus SARS-CoV-2, odpowiedzialny za pandemię COVID-19, wywołał eksplozję zainteresowania zarówno mechanizmami zakażenia, jak i potencjalnymi czynnikami ryzyka tej choroby. Witamina D pojawiła się jako czynnik, który może być zaangażowany w te dwa obszary.

PRZEGLĄD BADAŃ

Badania retrospektywne porównujące poziom witaminy D u chorych na COVID-19 i zdrowych osób

W badaniach retrospektywnych przeprowadzonych w okresie od 1 marca do 14 kwietnia 2020 roku oceniono dane 107 pacjentów ze Szwajcarii. Pacjenci mieli objawy ostrej infekcji dróg oddechowych, gorączkę lub jej brak, ból mięśni lub nagłą utratę węchu i smaku. W celu potwierdzenia zakażenia SARS-CoV-2, pobrano wymaz z jamy nosowo-gardłowej i poddano analizie PCR. Pacjentom zmierzono w krwi poziom metabolitu witaminy D3 (25-hydroksycholekalcyferolu; 25(OH)D3). Dodatkową grupę kontrolną stanowili pacjenci, u których oceniono poziom 25(OH)D3 w tym samym okresie (1.03–14.04) w roku 2019.

Wnioski:

  • Wykazano korelację między poziomem witaminy D a ryzykiem zachorowania na COVID-19; pacjenci z pozytywnym wynikiem SARS-CoV-2 (grupa 2020 PCR Pos) mieli istotne statystycznie niższe poziomy 25(OH)D3 — 11,1 ng/ml w porównaniu z pacjentami ujemnymi (grupa 2020 PCR Neg) – 24,6 ng/ml oraz z pacjentami zdrowymi w roku 2019 (grupa 2019) – 24,6 ng/ml.
  • Nie zaobserwowano istotnej różnicy między grupą mającą ujemny PCR w 2020 roku a grupą z 2019 roku (ryc.1) [2].

 


Ryc. 1. Stężenia 25(OH)D3 w ocenianych grupach [2].

Statystyczna ocena korelacji miedzy średnim poziomem witaminy D a śmiertelnością z powodu COVID-19 i częstością zachorowań

  • Wykazano korelację między poziomem populacyjnym witaminy D w społeczności europejskiej a liczbą chorych na COVID-19 i śmiertelnością spowodowana tą chorobą (ryc. 2) [3].

Ryc. 2. Korelacja między poziomem witaminy D a śmiertelnością oraz liczbą przypadków w populacji [3].

WITAMINA D a COVID-19 – MECHANIZM DZIAŁANIA

Odpowiedni poziom witaminy D może z jednej strony wzmacniać odporność organizmu, obniżając ryzyko zachorowania, z drugiej zaś strony jako czynnik modulujący odpowiedź immunologiczną, może łagodzić przebieg COVID-19 i zapobiegać „burzy cytokinowej” i wystąpieniu zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS).

Witamina D jako regulator odpowiedzi immunologicznej

Komórki odpornościowe, takie jak makrofagi, po wtargnięciu patogenu wytwarzają 1,25(OH)2D, który wiążąc się receptorem VDR może regulować wrodzoną odpowiedź immunologiczną, zarówno przez indukowanie jak i hamowanie różnych szlaków (ryc. 3A) [4].

 



Ryc. 3A Wpływ witaminy D na odpowiedź immunologiczną i stan zapalny.   
Ryc. 3B Patofizjologia COVID-19 i rozwój ARDS.
ACE-2 – enzym konwertujący angiotensynę 2; ARDS – zespół ostrej niewydolności oddechowej; IL – interleukina; NFκB – czynnik transkrypcyjny; NO – tlenek azotu; SARS-CoV-2, koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2; Th1, Th2, Th17 – typy limfocytu Th; TLR – receptor toll podobny; TNFα – czynnik martwicy nowotworu alfa; VDR, receptor witaminy D [4].

Wykazano, że

  • witamina D jest odpowiedzialna za stymulowanie wydzielania peptydów katelicydynydefensyn aktywnych przeciwko bakteriom, wirusom otoczkowym i bezotoczkowym oraz grzybom [4, 5],
  • niedobór witaminy D upośledza zdolność makrofagów do dojrzewania, wytwarzania antygenów powierzchniowych specyficznych dla makrofagów, wytwarzania enzymu lizosomalnego kwaśnej fosfatazy i do wydzielania H2O2, co jest integralnie związane z obroną przeciwdrobnoustrojową ustroju [6],
  • witamina D odpowiada za ekspresję receptorów Toll-podobnych (TLR), które odpowiedzialne są za rozpoznanie patogenu i stymulację uwalniania cytokin i reaktywnych form tlenu [4].

 

Zakażenie SARS-CoV-2 i burza cytokin

SARS-CoV-2 infekuje komórki nabłonka płuc za pomocą receptora enzymu konwertującego angiotensynę-2 (ACE-2), powodując aktywację makrofagów, neutrofili i limfocytów T, a w efekcie wzrost wydzielania prozapalnych cytokin (IL-1, IL-6, TNF-α). W niektórych przypadkach dochodzi do nadreaktywności układu immunologicznego, co prowadzi do nadprodukcji cytokin i tzw. „burzy cytokinowej”, powodującej rozległe uszkodzenia tkanki płuc i wystąpienie u niektórych pacjentów zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS), która niesie za sobą wysokie ryzyko śmierci (ryc. 3B).

Witamina D jest zdolna do modulowania ekspresji różnych genów, co skutkuje możliwością regulacji odpowiedzi immunologicznej:

  • moduluje odpowiedź makrofagów, zapobiegając uwalnianiu przez nie zbyt wielu cytokin zapalnych i chemokin (IL-1, IL-6, IL-12, TNF alfa i IL-17) i promując wytwarzanie cytokin przeciwzapalnych (IL-10) [4, 5],
  • bezpośrednio hamuje czynnik jądrowy NFκB, zmniejszając w ten sposób ekspresję cytokin prozapalnych [4],
  • tłumi proliferację limfocytów T i wynikające z tego przejście limfocytów T pomocniczych typu 1 (Th1) do limfocytów T pomocniczych typu 2 (Th2), co skutkuje niższym poziomem cytokin prozapalnych [4].

Powyższe badania wskazują, że zapewnienie odpowiedniego poziomu witaminy D poprawia odporność organizmu, ponad to poprzez modulację odpowiedzi immunologicznej witamina D może łagodzić przebieg COVID-19 i zapobiegać ARDS. Obecnie nie ma naukowego konsensusu co do optymalnej dawki suplementacji witaminy D w przypadku COVID-19. Jednakże, przyjmuje się, że optymalne stężenie 1,25(OH)2D3 we krwi wynosi co najmniej 40–50 ng/ml, aby przeciwdziałać skutkom niedoboru witaminy D zaleca się dawkę 2000–5000 IU/dobę [7]. W związku z tym, że rzadko dochodzi do nadmiaru witaminy D i jej przedawkowania, niektórzy eksperci zalecają, szczególnie u osób dorosłych w grupach wysokiego ryzyka (u osób powyżej 70 roku życia, chorych na cukrzycę, choroby sercowo-naczyniowe, otyłych), rozważenie okresowego przyjmowanie dawek 10000 IU/dzień w celu szybkiego niwelowania deficytu witaminy D [5].

Piśmiennictwo

  1. Lucisano S, Buemi M, Passantino A, Aloisi C, Cernaro V, Santoro D. Kidney Blood Press Rev 2013;37(6):667-78.
  2. D’Avolio A, Avataneo V, Manca, A, Cusato, J, De Nicolò A, Lucchini R, Keller F, Cantù M. Nutrients 2020, 12, 1359.
  3. Ilie PC, Stefanescu S, Smith L. Aging Clin Exp Res. 2020;32(7):1195-1198.
  4. Mohan M, Cherian JJ, Sharma A. PLoS Pathog. 2020;16(9):e1008874.
  5. Grant WB, Lahore H, McDonnell SL, et al. Nutrients. 2020;12(4):E988.
  6. Abu-Amer Y, Bar-Shavit Z. Cell Immunol. 1993, 151:356–368.
  7. Razdan K, Singh K, Singh D. Med Drug Discov. 2020:100051.

 

Materiały opakowaniowe w aspekcie proekologicznym i jakościowym

Z przyjemnością informujemy, że w najnowszym numerze „Świata Przemysłu Farmaceutycznego” (3/2020), ukazał się nasz nowy artykuł „Materiały opakowaniowe w aspekcie proekologicznym i jakościowym” autorstwa Karoliny Janas (Dział Analityki; Pion Badań i Rozwoju Curtis Health Caps).

Nasza firma podejmuje szereg proekologicznych działań. Z tego względu postanowiliśmy podzielić się z czytelnikami pisma zdobytą przez nas wiedzą z zakresu wpływu poszczególnych rodzajów opakowań na środowisko. W związku z tym, że jakość naszych produktów ma dla nas kluczowe znaczenie, w artykule nie mogło zabraknąć także informacji wpływu poszczególnych materiałów opakowaniowych na stabilność, jakość produktów.

Zdobyte przez naszych pracowników kompetencje w obszarze jakościowym i proekologicznym materiałów opakowaniowych pozwalają oferować wsparcie Klientów podczas projektowania produktów.

Zachęcamy do lektury: https://tiny.pl/749mg!

CHC Laureatem Konkursu Najwyższa Jakość w kategorii: Usługi badawczo-rozwojowe

Kapituła Programu Najwyższa Jakość Quality International 2020 przyznała naszej firmie  po raz drugi tytuł Laureata oraz Złote Godło, tym razem w  kategorii: QI Services – za  najwyższej jakości:  Usługi badawczo- rozwojowe!

Kapituła Programu, odbywającego się z inicjatywy Gazety Prawnej, pod patronatem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Polskiego Komitetu Normalizacyjnego oraz  Katedry Zarządzania Jakością Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, bardzo wysoko oceniła nasze działania związane z wdrażaniem, a także promowaniem idei jakości we wszystkich aspektach działalności Spółki,  zwłaszcza w zakresie usług, będących przedmiotem konkursowego zgłoszenia.

CHC członkiem Izby Gospodarczej „Farmacja Polska”.

Informujemy, że z dniem 3.04.2020 nasza firma została członkiem Izby Gospodarczej „FARMACJA POLSKA”!

Dla tych co nie wiedzą, Izba  Gospodarcza  „ FARMACJA POLSKA”  powstała w roku 1992. Jest pierwszą  i najdłużej działającą organizacją w branży farmaceutycznej zrzeszającą   na  zasadach dobrowolności podmioty gospodarcze prowadzące w Polsce działalność w zakresie wytwarzania, importu oraz obrotu produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi.

Aktualnie członkami Izby jest 115  podmiotów, wśród których znajdują się krajowi  i zagraniczni producenci leków – generycznych i innowacyjnych,  hurtownie farmaceutyczne. Podstawowym celem Izby jest ochrona praw jej członków i reprezentowanie ich interesów, w tym gospodarczych, wobec organów władzy państwowej, samorządowej oraz przed innymi instytucjami właściwymi ze względu na charakter prowadzonej działalności.

Więcej informacji znajdziecie tutaj: https://farmacja-polska.org.pl/

Co to jest produkt leczniczy OTC?

Lek OTC, a zgodnie z ustawą produkt leczniczy wydawany bez przypisu lekarza. OTC jest skrótem od angielskiego wyrażenia Over-The-Counter Drug, który określa produkty dostępne bez recepty, przeciwieństwem jest produkt Rx, czyli wydawany z przypisu lekarza. Lek OTC jest to produkt, który możesz kupić w aptece bez okazania recepty. Dzięki takiemu rozwiązaniu masz dostęp do leków, produktów leczniczych, które mogą Ci pomóc w samoleczeniu po konsultacji z farmaceutą, a przed wizytą lekarską. Kto decyduje o możliwości dopuszczeniu do obrotu produktu jako lek OTC? Odpowiednie urzędy w kraju, w Polsce jest to URPL, Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, a w Europie jest to EMA, Europejska Agencja Leków, na podstawie określenia bezpieczeństwa leku poprzez ściśle limitowany czas stosowania i w schorzeniach łatwych do samozdiagnozowania przez pacjenta. Zanim wybierzesz lek OTC dobrze jest skonsultować się ze swoim farmaceutą lub zapoznać się z treścią ulotki dołączonej do opakowania.

SUROWCE ROSLINNE W SUPLEMENTACH DIETY – na co zwrócić szczególną uwagę? Cz. 2.

Z przyjemnością informujemy, że w najnowszym numerze Przemysłu
Farmaceutycznego 1/2020, ukazał się nasz nowy artykuł „Surowce roślinne w
suplementach diety – na co zwrócić szczególną uwagę? cz. 2″, autorstwa dr n.
farm. Marleny Dudek -Makuch i p. Natalii Palacz (Dział Regulacji; Pion Badań
i Rozwoju Curtis Health Caps), który jest kontynuacją artykułu dotyczącą
surowców roślinnych w suplementach diety (Przemysł Farmaceutyczny, 6/2019).

W artykule zwarte są cenne wskazówki, mówiące na jakie elementy należy
zwrócić uwagę projektując suplement diety zawierający surowce roślinne, aby
otrzymać dobrej jakości produkt o pożądanym efekcie fizjologicznym, nie
powodujący u konsumenta skutków ubocznych. Podczas projektowania suplementu
zawierającego składniki roślinne należy nie tylko uwzględniać ich odpowiedni
dobór (skład jakościowy produktu) oraz ich ilość (skład ilościowy), ale
również odpowiednią jakość surowca, obejmującą m.in. potwierdzenie jego
tożsamości, znajomość metod wytwarzania, jego skład chemiczny, specyfikację,
trwałość czy prawidłowe wskazanie grupy docelowej. Mimo wielu trudności,
jakie mogą pojawić się w trakcie projektowania tego typu produktu, staranne
podejście ułatwi budowanie strategii i długofalowych planów sprzedaży, co w
przyszłości przyniesie wymierne korzyści.

Materiał zawarty w artykule jest podsumowaniem bieżącej wiedzy na temat
roślinnych suplementów diety, nowych trendów i wytycznych w tym zakresie
oraz wieloletniego doświadczenia firmy CHC w obszarze surowców roślinnych,
które w ostatnim czasie zostało wzmocnione poprzez obecność w naszych
strukturach Eksperta 20-letnim doświadczeniem (dr n. farm.) w dziedzinie
farmakognozji, leku roślinnego, badań fitochemicznych i biologicznych,
informacji naukowej na temat surowców roślinnych, autorki licznych prac
eksperymentalnych i poglądowych.

W związku z szerokimi kompetencjami w tym obszarze Zespół Ekspertów CHC może
przeprowadzić ocenę bezpieczeństwa surowców roślinnych stosowanych w różnych
kategoriach prawnych produktów tj. suplementów diety, wyrobów medycznych i
roślinnych produktów leczniczych.

Ocenę bezpieczeństwa surowców roślinnych wykonujemy zgodnie z wytycznymi
EFSA: „Wytyczne na temat oceny bezpieczeństwa środków i preparatów
botanicznych przeznaczonych do użytku jako składniki suplementów
żywnościowych”, „Kompendium substancji botanicznych” jak również wytycznymi
Komitetu ds. Roślinnych Produktów Leczniczych HMPC, działającym przy EMA.
Ponad to ocena zawiera również analizę bezpieczeństwa suplementu,
przeprowadzoną na podstawie danych naukowych jego poszczególnych składników
(przegląd klinicznych i nieklinicznych danych literaturowych, monografii
wspólnotowych EMA, WHO, ESCOP).

Biorąc pod uwagę aktualne działania Zespołu ds. Suplementów Diety GISu w
sprawie wyrażania opinii na temat maksymalnej ilości surowców roślinnych w
suplementach diety, przeprowadzenie powyższych działań związanych z oceną
bezpieczeństwa surowców roślinnych stosowanych w suplementach diety wydają
się szczególnie istotne dla potwierdzenia bezpieczeństwa produktu, przed
jego wprowadzeniem na rynek.

Ponad to, posiadamy również zespół doświadczonych analityków RD, który może
wykonać prace rozwoje oraz walidacje metod analitycznych służących do
oznaczania surowca roślinnego w produkcie.

Wykonujemy również badania stabilności surowców i produktów zawierających
surowce roślinne, co umożliwia nam kompleksowość działań w tym obszarze.

Odsyłamy do artykułu i zachęcamy do zapoznania się również z pierwszą
częścią artykułu (Przemysł Farmaceutyczny, 6/2019).

Co wybrać – Lek czy suplement diety?

Suplement diety jest żywnością i jego głównym zadaniem jest uzupełnienie naszej diety w substancje odżywcze (np. witaminy i minerały. Natomiast leki, a dokładniej produkty lecznicze to substancja lub mieszanina substancji, która ma właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi i zwierząt. Na podstawie takiej uproszczonej definicji wiemy, że suplement diety nie jest produktem leczniczym. Leki, a ustawowo produkty lecznicze, są stosowane w celu leczenia choroby, która może zostać zdiagnozowana przez lekarza.  Niektóre leki, produkty lecznicze,  są używane w leczeniu niedoborów witamin i stąd może wynikać pytanie „Lek czy suplement diety?”, pamiętajmy, że niedobory witamin mogą być powodem poważnych chorób , a więc zastosowanie leku jako zapobieganie choroby jest odpowiednim podejściem. Natomiast takie leki powinien przepisać Ci lekarz na podstawie badań. Przyjmując suplement diety zawierające witaminy lub minerały uzupełnisz swoją dietę w brakujące w twojej diecie substancje odżywcze. Zanim wybierzesz lek lub suplement diety dobrze jest skonsultować się ze swoim lekarzem lub farmaceutą.

Jakie firmy wytwarzają suplementy diety?

Suplementy diety mogą być wytwarzane na całym świecie i być dopuszczone do obrotu w Polsce na podstawie ich zgłoszenia do SANEPIDU. W aptece można spotkać wiele produktów suplementów diety. Główną informacją jaką mamy o suplemencie diety jest ta na opakowaniu produktu. Podmiot odpowiedzialny za suplement diety musi umieścić swoje dane na opakowaniu, dzięki temu wiemy kto jest prawnie odpowiedzialny za wybrany suplement diety. Jednak podmiot odpowiedzialny nie zawsze wytwarza wybrany produkt, ponieważ utrzymywanie wszystkich technologii wytwarzania jest nieopłacalne. Podmiot odpowiedzialny może zlecić wytworzenie swojego suplementu diety do firmy zajmującej się kontraktowym wytwarzaniem produktów  (np. Curtis Health Caps), natomiast takiej informacji nie znajdziemy na opakowaniu produktu. W wyborze suplementu diety możemy kierować się informacją czy produkt został wyprodukowany w Polsce lub Unii Europejskiej (UE). Zanim wybierzesz suplement diety dobrze jest skonsultować się ze swoim lekarzem lub farmaceutą.

© Curtis Health Caps. All rights reserved.